De ontdekking van de ’triple star’ zal een revolutie teweegbrengen in het begrip van de evolutie van sterren

Een nieuwe ontdekking door wetenschappers van de Universiteit van Leeds zou de manier kunnen veranderen waarop astronomen enkele van de grootste en meest voorkomende sterren in het universum begrijpen. “Gaia detecteert kleinschalige verschillen in dubbelsterren van B- en Be-sterren: bewijs voor massaoverdracht die de Be-gebeurtenis aanstuurt”, gepubliceerd in het tijdschrift Maandelijkse mededelingen van de Royal Astronomical Society.

Onderzoeksstudent Jonathan Dodd en professor René Oudmaijer, Ph.D., van de School of Physics and Astronomy van de universiteit, wijzen op intrigerend nieuw bewijs dat massieve B-sterren – waarvan men nu denkt dat het voornamelijk dubbelsterren zijn – in werkelijkheid ‘drielingen’ kunnen zijn.

De opmerkelijke ontdekking zou een revolutie teweeg kunnen brengen in ons begrip van objecten die worden beschouwd als een belangrijk ‘testbed’ voor het ontwikkelen van theorieën over hoe sterren in het algemeen ontstaan ​​– een subset van B-sterren.

Deze Be-sterren zijn omgeven door een karakteristieke gasschijf, vergelijkbaar met de ringen van Saturnus in ons eigen zonnestelsel. Hoewel Be-sterren al zo’n 150 jaar bekend zijn en voor het eerst werden geïdentificeerd door de beroemde Italiaanse astronoom Angelo Cecchi in 1866, weet nog niemand hoe ze zijn ontstaan.

Tot nu toe was de consensus onder astronomen dat de schijven worden gevormd door de snelle rotatie van B-sterren en waarschijnlijk worden veroorzaakt doordat de sterren interageren met een andere ster in een dubbelstersysteem.

Drie systemen

De corresponderende auteur van het onderzoek, dhr. Todd zei: “Als je Star Wars hebt gezien, zijn er planeten met twee zonnen.”

Maar nu, door de gegevens te analyseren De Gaia-satelliet van het European Space AgencyWetenschappers hebben bewijs gevonden dat deze sterren feitelijk in drie systemen bestaan: drie lichamen die op elkaar inwerken in plaats van twee.

Dhr. Todd voegde hieraan toe: ‘We hebben de manier waarop sterren langs de nachtelijke hemel bewegen waargenomen gedurende perioden van wel tien jaar en slechts zes maanden. Als een ster in een rechte lijn beweegt, weten we dat er maar één ster is. ten eerste zien we een kleine wiebeling, of op zijn best in positie, een spiraal.

‘We hebben dit toegepast op de twee groepen sterren waar we naar keken – B-sterren en B-sterren – en wat we, verwarrend genoeg, ontdekten is dat de eerste B-sterren minder metgezellen lijken te hebben dan B-sterren. Dit is interessant omdat we zouden verwachten dat ze om een ​​hogere verhouding te hebben.”

Hoofdonderzoeker professor Otmeijer zei echter: “De reden dat we ze niet zien is waarschijnlijk omdat ze te zwak zijn om nu te detecteren.”

Massa overdracht

De onderzoekers keken vervolgens naar een andere dataset, op zoek naar verder weg gelegen begeleidende sterren, en ontdekten dat bij deze grote afstanden het aandeel begeleidende sterren tussen B- en Be-sterren zeer vergelijkbaar was.

Hieruit konden ze concluderen dat in veel gevallen een derde ster aan het werk is, waardoor de metgezel dichter bij de Be-ster wordt gedwongen, waardoor massa van de ene naar de andere wordt overgedragen en de karakteristieke Be-sterschijf ontstaat. Dit zou ook kunnen verklaren waarom we deze jongens niet meer zien; Ze werden erg klein en zwak nadat de “vampier” Bea-ster hun massa had geabsorbeerd.

De ontdekking zou grote gevolgen kunnen hebben voor andere gebieden van de astronomie, waaronder ons begrip van zwarte gaten, neutronensterren en bronnen van zwaartekrachtsgolven.

Professor Oudmaijer: ‘Er vindt momenteel een revolutie plaats in de natuurkunde rond zwaartekrachtgolven. We observeren deze zwaartekrachtgolven pas een paar jaar en er is ontdekt dat ze worden veroorzaakt door samensmeltende zwarte gaten.

“We weten dat deze raadselachtige objecten – zwarte gaten en neutronensterren – bestaan, maar we weten weinig over de sterren die ze worden. Onze bevindingen bieden een aanwijzing voor het begrijpen van deze bronnen van zwaartekrachtgolven.”

Hij voegde eraan toe: “De afgelopen tien jaar hebben astronomen ontdekt dat sterren een ongelooflijk belangrijk element zijn in de evolutie van sterrenstelsels. We gaan nu meer richting het idee dat het complexer is en dat we rekening moeten houden met drie sterren.”

‘Eigenlijk’, zei Oudmaijer, ‘zijn drielingen de nieuwe dubbelsterren geworden.’