Astronaut Thomas Stafford, commandant van Apollo 10, is op 93-jarige leeftijd overleden

WASHINGTON (AP) – Astronaut Thomas B. Stafford, die in 1969 een testvlucht leidde om op de maan te landen en de eerste ruimteverbinding tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie vormde, is maandag overleden. Hij werd 93 jaar oud.

Stafford, een gepensioneerde driesterrengeneraal van de luchtmacht, heeft deelgenomen aan vier ruimtemissies. Vóór Apollo 10 vloog hij op twee Gemini-missies, waaronder de eerste ontmoeting met twee Amerikaanse capsules in een baan om de aarde. Max Arey, directeur van het centrum, zei dat hij stierf in een ziekenhuis vlakbij zijn huis aan de Space Coast, Florida Stafford lucht- en ruimtevaartmuseum (Weatherford, Oklahoma).

Stafford was een van de 24 NASA-astronauten die naar de maan vlogen, maar er niet op landden. Slechts zeven van hen zijn nog in leven.

“Vandaag ging generaal Tom Stafford naar de eeuwige hemel die hij zo moedig ontdekte als Gemini- en Apollo-astronaut en als Apollo-Sojoez-vredestichter”, zei NASA-beheerder Bill Nelson op X, voorheen bekend als Twitter. “Degenen onder ons die het geluk hadden hem te kennen, zijn erg verdrietig maar dankbaar dat ze een reus hebben gekend.”

Nadat hij zijn vluchtpak had verlaten, was Stafford de aangewezen persoon bij NASA als het onafhankelijk advies zocht over alles, van menselijke missies naar Mars tot veiligheidskwesties en het weer op de vlucht gaan na het ongeluk met de space shuttle Columbia in 2003. Hij leidde een toezichthoudende groep die onderzocht hoe Hij repareerde de toen defecte Hubble-ruimtetelescoop, wat hem een ​​NASA Public Service Award opleverde.

“Tom was bij veel dingen betrokken waar de meeste mensen zich niet van bewust waren, zoals de 'Vader van Stealth',' zei Ari in een e-mail. Stafford was verantwoordelijk voor de beroemde woestijnbasis “Area 51”, die de locatie was van veel UFO-theorieën, maar ook het testcentrum van stealth-technologieën van de luchtmacht.

De Apollo 10-missie in mei 1969 maakte de weg vrij voor de historische Apollo 11-missie twee maanden later. Stafford en Gene Cernan brachten de maanlander met de bijnaam Snoopy 14 kilometer van het maanoppervlak. Astronaut John Young verbleef in het hoofdruimteschip Charlie Brown.

‘Ik denk dat het meest indrukwekkende schouwspel, het schouwspel dat je kijk op de dingen echt verandert, is wanneer je de aarde voor de eerste keer ziet’, herinnerde Stafford zich in een oral history uit 1997, waarin hij sprak over het uitzicht vanuit een baan om de maan.

Toen kwam de andere kant van de maan: “De aarde is aan het verdwijnen. Er is een grote zwarte leegte.”

De terugkeer van Apollo 10 naar de aarde vestigde het wereldrecord voor de hoogste snelheid voor een bemand voertuig met 24.791 mijl per uur (39.897 kilometer per uur).

Nadat de maanlanding was voltooid, besloten NASA en de Sovjet-Unie een gezamenlijke landingsmissie uit te voeren, en Stafford, die destijds een één-ster-generaal was, werd gekozen om de Amerikaanse kant te leiden. Dat betekende een uitgebreide taaltraining, het volgen van de KGB terwijl hij in de Sovjet-Unie was, en levenslange vriendschappen met de kosmonauten. De twee teams van astronauten gingen zelfs naar Disney World en reden samen op Space Mountain voordat ze in een baan om de aarde gingen en zich bij de schepen voegden.

'We hebben vangst,' zei Stafford over de radio in het Russisch terwijl de Apollo- en Sojoez-ruimtevaartuigen met elkaar communiceerden. zijn Russische tegenhanger, Alexei LeonovHij antwoordde in het Engels: “Goed gedaan Tom, het was een goede show. Ik stem op jou.”

De missie van 1975 omvatte twee dagen waarin de vijf mannen samen aan experimenten werkten. De twee bands toerde vervolgens samen de wereld rond, waar ze president Gerald Ford en Sovjetleider Leonid Brezjnev ontmoetten.

“Het hielp de rest van de wereld te bewijzen dat twee diametraal tegenovergestelde politieke systemen konden samenwerken”, herinnerde Stafford zich tijdens de bijeenkomst ter gelegenheid van het dertigjarig jubileum in 2005.

De twee bemanningen raakten zo hecht dat Leonov er jaren later voor zorgde dat Stafford twee Russische jongens kon adopteren toen Stafford in de zeventig was.

“Wij zijn te oud om te adopteren, maar zij waren te oud om te adopteren,” vertelde Stafford in 2004 aan The Oklahoman. “Ze voegden veel betekenis toe aan ons leven, en het feit dat je met pensioen gaat, betekent niet dat je dat niet doet. .” “Ik heb niets meer te geven.”

Later speelde Stafford een sleutelrol in de discussies in de jaren negentig die Rusland bij het partnerschap brachten voor de bouw en exploitatie van het Internationale Ruimtestation.

Stafford, die opgroeide in Weatherford, Oklahoma, zei dat hij omhoog zou kijken en gigantische DC-3-vliegtuigen over de vroege transcontinentale routes zou zien vliegen.

“Ik wilde al vliegen sinds ik vijf of zes jaar oud was toen ik die vliegtuigen zag”, vertelde hij aan NASA-historici.

Stafford ging naar de US Naval Academy, waar hij afstudeerde in de beste 1% van zijn klas, op de achterbank van een aantal vliegtuigen vloog en er dol op was. Hij meldde zich bij de luchtmacht en hoopte te kunnen vechten in de Koreaanse oorlog. Maar tegen de tijd dat hij zijn vleugels kreeg, was de oorlog voorbij. Hij ging naar de Air Force Test Pilot School, studeerde daar als eerste af in zijn klas en bleef instructeur.

In 1962 selecteerde NASA Stafford voor zijn tweede groep astronauten, waaronder Neil Armstrong, Frank Borman en Pete Conrad.

Stafford werd samen met Wally Schirra toegewezen aan Gemini 6. Hun oorspronkelijke missie was om een ​​leeg ruimteschip te ontmoeten. Maar hun lancering in 1965 werd geannuleerd toen het ruimtevaartuig kort na de lancering explodeerde. NASA improviseerde en in december ontmoette Gemini 6 twee astronauten aan boord van Gemini 7, maar meerde niet aan.

Staffords volgende vlucht in 1966 was met Cernan aan boord van Gemini 9. Cernan, vastgemaakt aan een jetpack-achtig apparaat, verliep niet goed in de ruimte. Cernan klaagde dat de zon en de machine hem erg warm maakten en zijn rug bezeerden. Toen vervaagde zijn wenkbrauw en kon hij niet meer zien.

“Laat het, Jane. Ga daar weg”, zei commandant Stafford tegen Cernan. Stafford sprak opnieuw tegen hem en zei: “Beweeg je hand en begin omhoog te zweven… Steek je hand omhoog… Loop gewoon hand in hand .”

In totaal heeft Stafford 507 uur in de ruimte doorgebracht en met vier verschillende soorten ruimtevaartuigen en 127 soorten vliegtuigen en helikopters gevlogen.

Na de Apollo-Sojoez-missie keerde Stafford terug naar de luchtmacht, werkte in onderzoek en leidde het Air Force Flight Test Center voordat hij in 1979 met pensioen ging als driesterrengeneraal.

Staffords taken bij de luchtmacht waren niet alleen het leiden van de Senior Army Flying School en de Experimental Aircraft Test Base, maar hij was ook de bevelvoerende generaal van Area 51. In een biografie van zijn museum stond dat Stafford weliswaar de leiding had over Area 51 en later tijdens de ontwikkeling en hoofd acquisities van het Pentagon, “schreef hij de specificaties. Hij creëerde het programma dat leidde tot de ontwikkeling van de F-117 stealth straaljager, en later de B-2 stealth jet.”

Stafford werd directeur van een in Oklahoma gevestigd transportbedrijf en verhuisde later naar Florida, vlakbij Cape Canaveral.

Hij leeft dankzij zijn vrouw. Linda heeft volgens het museum twee zonen en twee dochters en twee echtgenoten.