Een oceaanroofdier, vermist sinds de 19e eeuw, verschijnt in het net van Chileense vissers

Tijdens het vissen op bonefish voor de Chileense kust vingen ambachtelijke vissers per ongeluk iets belangrijkers in hun kieuwnetten. Ze hebben een ‘verloren’ soort opgepikt. In 1887 beschreef een onderzoeker de Chileense engelhaai, een kleine, platte, straalachtige haai die in ondiepe kustwateren leeft. Echter, een recente studie gepubliceerd in Europees tijdschrift voor taxonomie (25 april) wijst erop dat deze beschrijving onvolledig en onnauwkeurig was, Miami Herald genoemd.

Volgens de onderzoekers heeft de auteur van het in 1887 uitgevoerde onderzoek slechts enkele lichaamsafmetingen verstrekt, die onvoldoende zijn om dit exemplaar van zijn familieleden te onderscheiden. Tot overmaat van ramp ging het verzamelde dier verloren, waardoor er een enorme leemte ontstond in ons wetenschappelijk begrip van de Chileense engelhaai. Hoewel bijvangst door de geschiedenis heen een glimp van deze soort heeft opgeleverd, is een alomvattende beschrijving ongrijpbaar gebleven. Toen, zoals het lot het wilde, belandden de ongrijpbare haaien, letterlijk, in de handen van vissers.

Na ontvangst van hun onverwachte beloning beschrijft het onderzoek hoe de vissers twee hele haaien en de kop van een derde invroor voordat ze naar het Nationaal Natuurhistorisch Museum in Santiago, Chili werden vervoerd. Daar konden onderzoekers tot hun grote vreugde bevestigen dat ze twee Squatina Armata-haaien hadden gevonden, ook bekend als Angelote in het Spaans en Chileense engelhaai in het Engels.

De studie beschrijft dat de haaien iets meer dan een meter lang zijn en platte lichamen hebben, waardoor ze meer op haaien dan op haaien lijken. Naast hun unieke uiterlijk hebben deze haaien “grote dorsale stekels” – kleine, scherpe, haakvormige uitsteeksels op hun hoofd en rug, aldus de onderzoekers.

Ondanks deze gelukkige ontmoeting blijft de Chileense engelhaai gehuld in mysterie. Vanwege beperkt onderzoek en zeldzame waarnemingen plaatst de Internationale Unie voor het behoud van de natuur de soort als “ernstig bedreigd” op de Rode Lijst. Deze zeldzaamheid weerspiegelt het gedrag van andere engelhaaien, zoals de gewone engelhaai. Zoals de National Oceanic and Atmospheric Administration heeft gedocumenteerd, zijn deze prachtige wezens hinderlaagroofdieren. Ze graven geduldig op de bodem van de zee, wachtend tot nietsvermoedende prooien zoals kleine vissen, schaaldieren, weekdieren en zelfs koppotigen boven hun hoofd zwemmen voordat ze toeslaan.

Volgens de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) zijn deze mysterieuze wezens ‘nachtelijke bodembewoners’, die het grootste deel van hun leven begraven liggen in het zand en de modder van kustsedimenten. De studie bevestigt dat het begrijpen en identificeren van deze soort “onmisbaar” is voor het behoud ervan. Deze haaien worden geconfronteerd met aanzienlijke bedreigingen als gevolg van kustontwikkeling, aantasting van habitats en overbevissing.

“Recente taxonomische studies over engelhaaien… met deze bijgewerkte morfologische karakterisering van de Chileense engelhaai kunnen vragen over het geografische bereik, schattingen van de overvloed en werkelijke gebeurtenissen bij aanvoer worden verduidelijkt om uiteindelijk de instandhoudingspraktijken voor deze ernstig bedreigde soort te informeren,” de zeiden onderzoekers. Andere engelhaaien worden gevonden aan de Pacifische kust van Amerika. De haaien werden gevangen nabij Playa Ceremino in het noorden van Chili aan de Pacifische kust.