Een déjà vu spannende puzzel

Wat is een déjà vu? Psychologen onderzoeken dat griezelige gevoel dat je het eerder hebt meegemaakt.

Heb jij ooit dat vreemde gevoel gehad? Ik heb eerder precies dezelfde situatie meegemaaktHoewel dat onmogelijk is? Soms kan het lijken alsof je iets opnieuw beleeft dat echt is gebeurd. Dit fenomeen, Bekend als déjà vuHet bracht filosofen in verwarring, NeurologenEn het boek naar heel lang.

Vanaf het einde van de negentiende eeuw begon Er beginnen veel theorieën te ontstaan Over wat een déjà vu zou kunnen veroorzaken, wat ‘al gezien’ betekent in het Frans. Mensen dachten dat het misschien werd veroorzaakt door een psychische stoornis of misschien door een hersenprobleem. Of misschien was het een tijdelijke hapering in de normale werking van het menselijk geheugen. Het onderwerp bereikte echter pas onlangs de wereld van de wetenschap.

Van het paranormale naar het wetenschappelijke

Vroeg in dit millennium besloot een wetenschapper genaamd Alan Brown een experiment uit te voeren Een overzicht van alles wat onderzoekers over déjà vu hebben geschreven Tot dat moment. Veel van wat hij kon vinden had een bovennatuurlijke smaak, die te maken had met het bovennatuurlijke – zaken als vorige levens of paranormale gaven. Maar hij vond ook onderzoeken waarin gewone mensen werden ondervraagd over hun ervaringen uit het verleden. Uit al dit onderzoek kon Brown enkele basisconclusies trekken over het fenomeen déjà vu.

Brown stelde bijvoorbeeld vast dat ongeveer tweederde van de mensen op enig moment in hun leven een déjà vu ervaart. Hij stelde vast dat de meest voorkomende trigger voor een déjà vu een scène of plaats is, en dat de volgende meest voorkomende trigger een gesprek is. Hij rapporteerde ook aanwijzingen uit ruim een ​​eeuw medische literatuur over een mogelijk verband tussen déjà vu en bepaalde vormen van epileptische activiteit in de hersenen.

Browns recensie bracht het onderwerp déjà vu naar het domein van de reguliere wetenschap, omdat het verscheen in een wetenschappelijk tijdschrift dat wetenschappers die perceptie bestuderen doorgaans lezen, en ook In een boek Gericht op wetenschappers. Zijn werk was een stimulans voor wetenschappers om experimenten te ontwerpen om déjà vu te onderzoeken.

Misschien lijkt de indeling van de nieuwe plek erg op een andere plek waar je bent geweest, maar herinner je je het niet bewust. Krediet: SciTechDaily.com

Déjà vu-test in het psychologielaboratorium

Aangespoord door het werk van Brown begon mijn onderzoeksteam experimenten uit te voeren gericht op het testen van hypothesen over mogelijke mechanismen van déjà vu. Wij Onderzoek naar een bijna eeuwenoude hypothese Er wordt gesuggereerd dat een déjà vu kan optreden wanneer er een ruimtelijke gelijkenis bestaat tussen een huidige scène en een scène die niet in uw geheugen is opgeroepen. Psychologen noemen deze theorie de Gestalt-intimiteitshypothese.

Stel je bijvoorbeeld voor dat je langs de verpleegafdeling van een ziekenhuis komt op weg naar een zieke vriend. Ook al ben je nog nooit in dit ziekenhuis geweest, toch krijg je dit gevoel. De reden achter deze déjà vu-ervaring kan zijn dat de indeling van de scène, inclusief de plaatsing van meubels en specifieke objecten in de ruimte, dezelfde indeling heeft als een andere scène die je in het verleden hebt meegemaakt.

Misschien is de manier waarop de verpleegpost zich bevindt – het meubilair, de spullen op tafel, de manier waarop deze aansluit op de hoeken van de gang – dezelfde manier waarop een groep welkomsttafels werd opgesteld in relatie tot de bewegwijzering en het meubilair in de gang. bij de ingang van een schoolevenement waar ik een jaar geleden aanwezig was. Volgens de Gestalt Familiarity Hypothese, als deze situatie uit het verleden met een soortgelijk ontwerp als de huidige situatie niet in je opkomt, kun je alleen maar een sterk gevoel van bekendheid met de huidige situatie overhouden.

Om dit idee in het laboratorium te verifiëren, gebruikte mijn team virtual reality om mensen in scènes te plaatsen. Op deze manier kunnen we de omgevingen waarin mensen zich bevinden manipuleren: sommige scènes delen dezelfde ruimtelijke indeling, maar zijn verschillend. Zoals verwacht, Déjà vu was waarschijnlijk Wanneer proefpersonen zich in een scène bevonden die dezelfde ruimtelijke rangschikking van elementen bevatte als een eerdere scène, hadden ze het wel gezien, maar herinnerden ze het zich niet.

Dit onderzoek suggereert dat een factor die bijdraagt ​​aan déjà vu de ruimtelijke gelijkenis zou kunnen zijn van een nieuwe scène met een scène in het geheugen die op dit moment niet bewust voor de geest kan worden gehaald. Dit betekent echter niet dat ruimtelijke gelijkenis de enige oorzaak van déjà vu is. Het is zeer waarschijnlijk dat veel factoren ertoe bijdragen dat een scène of situatie vertrouwd wordt. Er wordt meer onderzoek gedaan naar mogelijke aanvullende factoren die een rol spelen bij dit mysterieuze fenomeen.

Geschreven door Anne Cleary, hoogleraar cognitieve psychologie aan de Colorado State University.

Dit artikel werd voor het eerst gepubliceerd in Gesprek.