De Euclides-telescoop verzendt de eerste beelden van de missie “Dark Universe”. ruimte

De Euclid-ruimtetelescoop heeft zijn eerste beelden teruggestuurd in een missie die belooft de sluier over het ‘donkere universum’ op te lichten.

De missie van de European Space Agency (ESA) van € 1 miljard (£ 850 miljoen) richt zich op donkere materie en donkere energie, die samen 95% van het universum uitmaken, maar waarvan de aard bijna volledig mysterieus is. De eerste afbeeldingen tonen de Perseus-cluster van sterrenstelsels en de Paardenkopnevel in oogverblindend detail en leggen bijna 100.000 sterrenstelsels in één opname vast, wat het ongeëvenaarde vermogen van de telescoop laat zien om haarscherpe waarnemingen te doen in een uitgestrekte ruimte.

Uiteindelijk wil de telescoop, die sterrenstelsels op tien miljard lichtjaar afstand kan detecteren, de grootste 3D-kosmische kaart ooit maken. Hierdoor kunnen astronomen de grootschalige verspreiding van donkere materie afleiden en de invloed van donkere energie in het vroege heelal onthullen. Donkere materie doordringt het universum en fungeert als een kosmische lijm die sterrenstelsels bij elkaar houdt, terwijl donkere energie de naam is die wordt gegeven aan de mysterieuze kracht waarvan wordt aangenomen dat deze de uitdijing van het universum versnelt.

Professor Carol Mundell, ESA’s wetenschappelijk directeur, zei dat de missie, die in juli van start ging, de grenzen van de wetenschappelijke kennis naar onbekend terrein zou verleggen “voorbij Einstein”.

“Als mensen hebben we kunnen achterhalen hoe 5% van het universum werkt, en we hebben ook ontdekt dat er nog eens 95% is die ons nog onbekend is,” zei ze. “We kunnen niet naar de rand van het heelal reizen om het te onderzoeken, maar we kunnen die beelden wel terug naar de aarde brengen en ze op computers bestuderen – voor slechts 1,4 miljard euro. Ik vind het magisch.”

De komende zes jaar zal Euclides ongeveer 8 miljard sterrenstelsels observeren met behulp van infrarood en zichtbaar licht over 36% van de nachtelijke hemel. In sommige gevallen passeert het licht van deze verre objecten op zijn reis naar de aarde dicht bij donkere materie. Wanneer dit gebeurt, zal het zwaartekrachtveld het pad van het licht verbuigen, waardoor de sterrenstelsels er op de uiteindelijke afbeelding vervormd uitzien.

Professor Mark Cropper van University College London, die leiding gaf aan het ontwerp van de optische camera van Euclides, zei: “De vorm van het ronde achtergrondstelsel kan worden veranderd in de vorm van een banaan.” Door de vervormingspatronen te analyseren, konden astronomen een kaart afleiden van de verdeling van donkere materie over de nachtelijke hemel en over de geschiedenis van het universum. ‘Je doet het als toast in een toastrek,’ zei Cropper. “Eerst kijk je naar de vervorming van nabijgelegen sterrenstelsels en tel je de donkere materie in het eerste sneetje toast. Dan ga je terug naar het volgende stukje, steeds verder het universum in en terug in de tijd.

De missie geeft in eerste instantie misschien geen antwoord op wat donkere materie is, maar moet in ieder geval onthullen waar deze zich bevindt en hoe deze zich gedraagt.

Onderzoekers zullen ook de beweging van sterrenstelsels volgen om een ​​nauwkeurig beeld te krijgen van concurrerende zwaartekrachten, die ervoor zorgen dat sterrenstelsels samenklonteren, en van donkere energie, die de versnellende uitdijing van de ruimte aandrijft. Hierdoor kunnen wetenschappers voor het eerst zien hoe donkere energie werkte in het vroege universum.

“Donkere materie houdt sterrenstelsels bij elkaar en zorgt ervoor dat ze sneller ronddraaien dan zichtbare materie alleen kan verklaren,” zei Mundell. Donkere energie zorgt voor de versnelde uitdijing van het heelal. Euclides zal kosmologen voor het eerst toestaan ​​deze duistere, concurrerende mysteries samen te bestuderen.

“We hebben nog nooit zulke astronomische beelden gezien, met zoveel details”, zegt Rene Lorig, ESA’s Euclides-projectwetenschapper. “Ze zijn nog mooier en duidelijker dan we hadden gehoopt, en laten ons veel voorheen onzichtbare kenmerken zien in bekende gebieden.” “Vanuit het nabije universum. We zijn nu klaar om miljarden sterrenstelsels te observeren en hun evolutie in de kosmische tijd te bestuderen.”